Ο νόμος για την αυτοδιοίκηση φέρνει σαρωτικές αλλαγές, σε βαθμό που αποτελεί πλέον ανοιχτό ερώτημα αν θα παραμείνει τοπική η αυτοδιοίκηση σε ένα τέτοιο τοπίο. Συμπυκνώνοντας τις βασικές αλλαγές του Ν/Σ σε οκτώ σημεία, παρατηρούμε τα εξής:
1. Καταργείται η απλή αναλογική.
2. Μειώνονται οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, στην περίπτωση της Πάτρας το Δημοτικό Συμβούλιο από 49μελές γίνεται 41μελές.
3. Επανέρχεται η 5ετής θητεία.
4. Ορίζεται πλαφόν 3% στην εκλογή Δημοτικών παρατάξεων
5. Ο πρώτος συνδυασμός παίρνει το 60% των εδρών. Σε 41μελή Δημοτικά Συμβούλια θα κατέχει τις 25/41 θέσεις.
6. Καταργείται η 4η κάλπη, η ξεχωριστή εκλογή για τις Κοινότητες. Το ψηφοδέλτιο του συνδυασμού θα πρέπει υποχρεωτικά να περιλαμβάνει υποψηφίους για όλες τις Δημοτικές Κοινότητες πάνω από 500 κατοίκους.
7. Η καταληκτική ημερομηνία για την κατάθεση ψηφοδελτίων είναι στις 30 Ιουνίου για εκλογές στις αρχές Οκτωβρίου.
8. Το παράβολο αυξάνεται από 50 σε 80 ευρώ για τους υποψήφιους Δημοτικούς Συμβούλους και από 10 σε 50 ευρώ για τους υποψηφίους των Κοινοτήτων.
Πρόκειται για ένα αντιδραστικό νομοσχέδιο που έχει στόχο να αλλάξει το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αρχικά καταργείται η απλή αναλογική η οποία αποτελεί πάγια θέση και αίτημα της Αριστεράς για τη δημοκρατική εκπροσώπηση όλων των κοινωνικών και πολιτικών μειοψηφιών εντός Δημοτικού Συμβουλίου. Η επίφαση για την κατάργηση είναι η επίκληση της ακυβερνησίας σε περιπτώσεις που ο πρώτος των εκλογών δεν είχε τις απαραίτητες έδρες. Αυτό όμως δεν ισχύει καθώς η κυβέρνηση έχει ήδη φροντίσει να θεσμοθετήσει για τέτοιες περιπτώσεις μεταφέροντας αυξημένες αρμοδιότητες στην οικονομική επιτροπή που υπάρχει η αναγκαία πλειοψηφία. Παράλληλα αυξάνεται η θητεία της Δημοτικής Αρχής κατά ένα έτος. Οι σπανιότερες εκλογές μονάχα δημοκρατικό στοιχείο δεν είναι.
Με τα παραπάνω, η κυβέρνηση επιχειρεί να παραδώσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση στα κόμματα εξουσίας. Η οργανωτική ετοιμότητα στην κατάρτιση ψηφοδελτίου είναι πολύ νωρίς για τις μικρές δημοτικές παρατάξεις αφού καλούνται 4 μήνες πριν τις εκλογές να είναι πλήρως έτοιμοι. Παράλληλα, τα κόστη συμμετοχής στις εκλογές είναι υπέρογκα για τις ανεξάρτητες παρατάξεις αφού πλέον απαιτείται κατ’ ελάχιστο 9.000 ευρώ κόστος παράβολων συν το κόστος εκτύπωσης των ψηφοδελτίων, για τη συμμετοχή στις δημοτικές εκλογές στο Δήμο Πατρέων. Οι εκλογές στην Τ.Α. θα αποτελούν έναν ακόμη φοροεισπρακτικό μηχανισμό.
Απώτερος στόχος της κυβέρνησης είναι να αποκλείσει τις διεκδικητικές αυτοδιοικητικές φωνές, να μετατρέψει την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε κυβερνητικό εταίρο, ο οποίος θα έχει μονάχα διεκπεραιωτικά χαρακτηριστικά. Για αυτό το λόγο υπάρχει μια συνεχή μεταφορά αρμοδιοτήτων στην αυτοδιοίκηση οι οποίες θα λειτουργούν ανταποδοτικά. Οι Δήμοι δε θα έχουν πόρους για να παράξουν πολιτική καθώς όλοι οι πόροι τους θα προορίζονται για πληρωμές των ανταποδοτικών υπηρεσιών. Ο νόμος που επιδιώκει την αλλοίωση των χαρακτηριστικών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έρχεται ως φυσική συνέχεια του Καποδίστρια, του Καλλικράτη και του Κλεισθένη που μεταρρυθμιστικά υπηρετούν το ρόλο της πλήρους ενσωμάτωσης της Τ.Α. στις κυβερνητικές εντολές. Είμαστε αυτονόητα απέναντι σε μια τέτοια εξέλιξη και θεωρούμε ότι η ΚΕΔΕ θα πρέπει να πάρει ξεκάθαρη θέση εναντίωσης στο νομοσχέδιο έκτρωμα που προωθεί η Νέα Δημοκρατία αφού αμφισβητείται ευθέως πλέον η έννοια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αντιθέτως όμως, βλέπουμε τις πλειοψηφίες της ΚΕΔΕ και ΠΕΔΕ να καθοδηγούνται από το κόμμα τους αντί να επιτελούν το αυτοδιοικητικό τους έργο. Είναι συνένοχες αυτό το έγκλημα που διαπράττεται έναντι της Τ.Α.
Ο νόμος αυτός κατατίθεται με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που η κυβέρνηση καταθέτει και ψηφίζει τα νομοσχέδια για την παιδεία, τα εργασιακά, τον πτωχευτικό νόμο: με μηδενικό δημόσιο διάλογο, με καμία κοινωνική συναίνεση. Όλα αυτά μαζί συντελούν μια απέλπιδα προσπάθεια να παρουσιάσει κάποιο έργο κυρίως στο συντηρητικό κοινό που τη στηρίζει, για την περίοδο διακυβέρνησής της, για να κρύψει τις τραγικές επιλογές της στη διαχείριση της πανδημίας. Δυστυχώς για αυτούς, ο λαός μας δεν έχει μνήμη χρυσόψαρου. Αυτό που μένει είναι να το δείξουμε και έμπρακτα.
Θύμιος Δραγώτης
Μέλος του Συντονιστικού της Ανυπότακτης Πολιτείας