Καλησπέρα, ευχαριστούμε θερμά για την πρόσκλησή σας να χαιρετίσουμε την εκδήλωσή σας εκ μέρους της Αριστερής Ανασύνθεσης.
Η 9η Μάη είναι μία ημερομηνία ορόσημο στην παγκόσμια ιστορία, η μέρα μνήμης για την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών. Η μέρα που σφράγισε τη μοίρα της Ευρώπης και του κόσμου με τη συντριβή της ναζιστικής πολεμικής μηχανής μέσα στο Βερολίνο. Με την αποφασιστική συμβολή του Κόκκινου Στρατού της Σοβιετικής Ένωσης, της χώρας που πλήρωσε τη μερίδα του λεόντος στα θύματα του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου με 20 εκατομμύρια νεκρούς και άλλα 10 σε τραυματίες και ανάπηρους.
Δεν μπορούμε παρά να μνημονεύουμε αυτό τον άθλο και να αποτίουμε αιώνια τιμή και δόξα στους μαχητές του Κόκκινου Στρατού, τον σοβιετικό λαό που πολέμησε με κάθε πρόσφορο μέσο, σε κάθε αγωνιστή και αγωνίστρια της αντιφασιστικής αντίστασης στη χώρα μας και σε όλη την Ευρώπη. Γιατί αυτή η νίκη ήταν πρώτα από όλα νίκη των ίδιων των λαών, που με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες στα αντιστασιακά κινήματα πολλών χωρών (Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Γιουγκοσλαβία, Αλβανία κλπ.) εμπνεύστηκαν για να δώσουν νικηφόρα αυτή τη μάχη από τα ιδανικά της εθνικής ανεξαρτησίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της λαοκρατίας και του σοσιαλισμού. Το μέγεθος αυτής της συμβολής δεν μπορεί να μετρηθεί, είναι κάτι για το οποίο κάθε ελεύθερος άνθρωπος θα χρωστά στον Κόκκινο Στρατό και τα αντιστασιακά κινήματα περισσότερα από ό,τι θα μπορεί ποτέ να ξεπληρώσει όπως εύστοχα έγραψε κάποτε ο Έρνεστ Χεμινγουέϊ.
Οι στιγμές που η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο υψώθηκε στο Βερολίνο και οι στρατιώτες στην Κόκκινη Πλατεία πετάνε καταγής τα ναζιστικά λάβαρα καθώς περνούν παρελαύνοντας μετά την επιστροφή τους από το Βερολίνο συμπυκνώνουν με συγκλονιστικό τρόπο αυτά τα γεγονότα και θα μας συγκινούν για πάντα.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας πόλεμος που αρχικά είχε ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα ως σύγκρουση μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων Γαλλίας-Βρετανίας και της Ναζιστικής Γερμανίας. Μία σύγκρουση που δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υποδαύλισαν οι πρώτες με την αποτυχημένη «πολιτική του κατευνασμού» προς τους Ναζί, με την ελπίδα να στρέψουν το ενδιαφέρον των Ναζί προς ανατολάς για να επιτεθούν στην ΕΣΣΔ, το μεγάλο κοινωνικό αντίπαλό τους.
Αφού οι Ναζί προέλασαν στη Δυτική Ευρώπη και συνέτριψαν τη Γαλλία στράφηκαν προς ανατολάς το 1941. Ίσως λίγο καθυστερημένα αφού και ο λαός μας έβαλε το χεράκι του, εφόσον προϋπόθεση για την έναρξή της εισβολής στη Σοβιετική Ένωση ήταν και η κατάκτηση της Κρήτης. Γιατί ταρουμανικά διυλιστήρια, από τα οποία θα προμηθεύονταν οι Ναζί τα καύσιμά τους, βρίσκονταν εντός του βεληνεκούς συμμαχικών βομβαρδιστικών εάν αυτά εφορμούσαν από το νησί. Για αυτό κατέκτησαν την Κρήτη έστω και με μεγάλες απώλειες πριν ανοίξουν το ανατολικό μέτωπο.
Με την επίθεση των Ναζί στη Σοβιετική Ένωση ο χαρακτήρας του πολέμου αλλάζει και πλέον γίνεται αντιφασιστικός. Το καθήκον της υπεράσπισης της Σοβιετικής Ένωσης ήταν καθήκον πρώτης γραμμής για τους λαούς όλου του κόσμου (ανεξάρτητα από τη γνώμη μας για τις σοβαρές υποχωρήσεις που είχαν ήδη γίνει από τη δεκαετία του ’30 στο σοσιαλιστικό καθεστώς και τη μεταλλαγή του χαρακτήρα του σε κρατικό καπιταλισμό με το σχηματισμό και την εδραίωση μίας νέας αστικής τάξης μέσα από το ίδιο το ΚΚΣΕ). Συμβολικά και ουσιαστικά η ΕΣΣΔ ήταν αντιληπτή ακόμα ως το μόνο έμπρακτο παράδειγμα του σοσιαλιστικού κοινωνικού μετασχηματισμού και ενός άλλου δρόμου για τις κοινωνίες προς όφελος των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων. Ο χαρακτήρας της αντιπαράθεσης ήταν πλέον χαρακτήρας αντιπαράθεσης κοινωνικών συστημάτων με το ναζισμό-φασισμό ως πιο ακραία μορφή του καπιταλιστικού καθεστώτος από τη μία και το σοβιετικό σύστημα από την άλλη. Ορθά οι λαοί εξέλαβαν έτσι τη μάχη, εμπνεύστηκαν και υπερασπίστηκαν έμπρακτα με την πάλη τους σε κάθε γωνιά της Ευρώπης τη Σοβιετική Ένωση και την ελευθερία τους.
Τα χαράματα της 22ης Ιουνίου του ’41 ξεκίνησε η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσαεναντίον της ΕΣΣΔ κινητοποιώντας την μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη που είχε ως τότε γνωρίσει η ανθρωπότητα σε μία μόνη επιθετική επιχείρηση με 3.000.000 άνδρες (Γερμανούς και συμμάχους τους). Μία επιχείρηση που μετά από πολλά επεισόδια κατέληξε (με κομβική στιγμή τη μεγάλη Μάχη του Στάλινγκραντ και την μεγαλύτερη ήττα των Ναζί στον πόλεμο) στην υποχώρηση των Ναζί και την έναρξη της μεγαλύτερης αντεπίθεσης στην στρατιωτική ιστορία που οδήγησε στην ταχεία προέλαση του Κόκκινου Στρατού μέχρι το Βερολίνο και την κατάρρευση του ναζιστικού καθεστώτος. Από την έναρξη της αντεπίθεσης αυτής ήταν πλέον σαφές ότι ο πόλεμος έχει κριθεί συνολικά και δεν είναι τυχαίο ότι οι αστικές συμμαχικές χώρες μόνο αφού κρίθηκε αποφασιστικά η έκβαση στο ανατολικό μέτωπο προχώρησαν στην απόβαση στη Νορμανδία και πρακτικά παρενόχλησαν πολύ λιγότερο τα ναζιστικά στρατεύματα στη Δύση, ευελπιστώντας στην πραγματικότητα στη μεγιστοποίηση της φθοράς ή και την κάτάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Αυτή η νίκη ήταν και παραμένει ένα συμβολικό αγκάθι στην επίσημη ιστορία. Και για αυτό διόλου τυχαία, ειδικά και μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και των άλλων καθεστώτων το ’89-’91, επιχειρείται συστηματικά η αναθεώρηση της Ιστορίας και η υποτίμηση της τεράστιας αυτής εποποιϊας του Κόκκινου Στρατού και των αντιστασιακών κινημάτων. Είναι γνωστή η «θεωρία των δύο άκρων» που προσπαθεί να εξισώσει τον κομμουνισμό με το ναζισμό ως «ολοκληρωτικά καθεστώτα». Είναι γνωστή η υιοθέτησή της από επίσημα ψηφίσματα της ΕΕ, αλλά και η αποκατάσταση συνεργατών των Ναζί και δοσιλόγων ως «μαχητών της ελευθερίας» σε πολλές ανατολικοευρωπαϊκές χώρεςενάντια στον υποτίθεται εισβολέα Κόκκινο Στρατό. Όπως είναι γνωστή και η εγχώρια προσπάθεια αναθεώρησης της Ιστορίας και προβολής των δοσιλόγων και των Χιτών ως υπερασπιστών του έθνους και της δημοκρατίας έναντι των φιλοσοβιετικών κομμουνιστών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Απέναντι σε αυτή την προσπάθεια ξαναγραψίματος της Ιστορίας και ξεπλύματος του φασισμού και των συνεργατών του στεκόμαστε αταλάντευτοι υπερασπιστές της μνήμης της αντιφασιστικής νίκης του Κόκκινου Στρατού και των αντιστασιακών κινημάτων.
Δεν ξεχνάμε τίποτα από όλα αυτά και σήμερα που ο πόλεμος ξεσπά και πάλι μέσα στην καρδιά της Ευρώπης, στην Ουκρανία. Πόλεμος που σοβεί ήδη από το 2014 με τον υπόγειο ρόλο ΗΠΑ και ΝΑΤΟ για την ανατροπή της τότε φιλορωσικής κυβέρνησης και την καταπίεση της ρωσικής και άλλων εθνοτήτων εντός της Ουκρανίας αξιοποιώντας τα γνωστά νεοναζιστικά τάγματα (Αζόφ κλπ.).
Ας μη γελιόμαστε όμως, η σημερινή Ρωσία δεν είναι Σοβιετική Ένωση και η απαράδεκτη ρωσική εισβολή δεν είναι «αντιφασιστικός αγώνας» κατά τα πρότυπα της μεγάλης αντιφασιστικής νίκης των λαών του 1945. Κάθε παρόμοια σύγκριση δεν προσφέρει καλή υπηρεσία στην διεθνή πάλη των λαών και την προσπάθεια για συγκρότηση μίας ανεξάρτητης φωνής των αντιπολεμικών κινημάτων, χωρίς αυταπάτες και εξαρτήσεις από τις σημερινές Μεγάλες Δυνάμεις και τον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό τους, όσο και αν υπάρχουν ισχυροί και υποτελείς πόλοι εντός αυτού. Το διάγγελμα του Πούτιν ήταν διδακτικό για αυτό με την επίθεση στο Λένιν και τη μπολσεβίκικη διεθνιστική πολιτική για τις εθνότητες. Η σημερινή ρωσική πολιτική επιστρέφει δυστυχώς σε κάτι πιο κοντά στο τσαρικό πρότυπο, το μεγαλορώσικο σοβινισμό και τις βαθιά συντηρητικές πανσλαβικές θεωρίες του ευρασιατισμού.
Δεν τα λέμε αυτά από καμία σκοπιά «ίσων αποστάσεων» στη σημερινή διεθνή σύγκρουση. Ο εχθρός βρίσκεται πρώτα από όλα μέσα στη δική μας χώρα όπως διακήρυξε θαρραλέα ο Καρλ Λίμπκνεχτ το 1914 στην άλλη μεγάλη παγκόσμια σύγκρουση, που αν θέλουμε οπωσδήποτε να κάνουμε μία ιστορική αναλογία, ίσως πιο πολύ θυμίζει το σημερινό κόσμο παρά αυτή του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ιστορικές παρομοιώσεις βέβαια δεν είναι καλός οδηγός, αφού κάθε εποχή και κάθε συγκυρία έχει την ιστορική πρωτοτυπία της και διαβάζοντας αυτή πρέπει να βρούμε το νήμα για μία σύγχρονη απάντηση ενάντια στον πόλεμο και την καταπίεση για μία πορεία κοινωνικής ανατροπής προς όφελος των εργαζομένων και των λαών. Ο εχθρός μας πρώτα από όλα είναι εδώ, είναι οι κυβερνήσεις μας που έφεραν τις αμερικανατοϊκές βάσεις και τους εξοπλισμούς και σήμερα υιοθετούν έναν έξαλλο φιλοπολεμικό λόγο. Είναι το ΝΑΤΟ και ο ευρωατλαντικός ιμπεριαλισμός ως ο πιο μεγάλος πυροδότης του πολέμου παγκόσμια και η κύρια απειλή για τη διεθνή ειρήνη.
Η ήττα του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού, όμως, είναι καθήκον της πάλης των λαών, πρώτα από όλα των λαών στις χώρες του ευρωατλαντικού «στρατοπέδου». Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε στην ίδια πλευρά με κάθε ανταγωνιστικό ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο. Δεν υπηρετούμε ίδιους σκοπούς, δεν παλεύουμε κάτω από τις ίδιες σημαίες. Η εκμετάλλευση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων για την προώθηση των σκοπών των αγωνιζόμενων λαών είναι θεμιτή, δεν χωρά όμως καμία σύγχυση σκοπών και στόχων. Οι ενδοϊμπεριαλιστικές συγκρούσεις δεν είναι δίκαιοι πόλεμοι ακόμα και αν η έκβασή τους αποδυναμώσει τη «δική μας» ιμπεριαλιστική πλευρά. Δίκαιοι είναι οι πόλεμοι των λαών για την προώθηση των σκοπών τους για εθνική ανεξαρτησία, κοινωνική αλλαγή και επανάσταση, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό. Για αυτό ήταν δίκαιος πόλεμος και η εποποιϊα της μεγάλης αντιφασιστικής νίκης των λαών και των αντιστασιακών κινημάτων το 1945.
Είμαστε ενάντια στον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό, τον «ιμπεριαλισμό μας», παραμένοντας όμωςαταλάντευτα ενάντιοι στον ιμπεριαλισμό γενικά. Την πάλη μας και την πάλη των λαών ενάντια στις κυβερνήσεις και το ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο στο οποίο ανήκει η χώρα μας δεν θα την κάνουν άλλοι για εμάς και προς όφελος των συμφερόντων μας. Για αυτό απαιτείται η ανεξάρτητη φωνή των εργαζομένων, των λαών και των αντιπολεμικών κινημάτων τους. Ας δώσουμε όλες τις δυνάμεις μας σε αυτή την κατεύθυνση.